Ο «Αιματοβαμμένος» Πύργος της Βραυρώνας
«Τα
παλαιά τα χρόνια, φανήκανε μια μέρα καράβια – κάτεργα στο λιμάνι του
Ράφτη (Πόρτο Ράφτη), γεμάτα αρματωμένους από τη Βενετιά. Το τι φουσάτα
ξεμπαρκάρανε τότε, δε λέγεται. Στο τέλος κατεβήκανε και οι άρχοντές τους
πνιγμένοι στο χρυσάφι, πάνω στα περήφανα αλόγατά τους και κινήσανε να
πάρουνε την Αθήνα. Και πράγματι την πήρανε την Αθήνα και όλο τον τόπο
γύρω της και από τότε οι δικοί μας δουλεύανε γι’ αυτούς, θέλοντας και
μη, αφού κανένας δεν κόταγε να τους πάει κόντρα.
Ο κόσμος
τότε ήτανε απλός, δε γύρευε πολλά – πολλά, δούλευε νύχτα με νύχτα για
να βγάλει το φαί του, αλλά και το διάφορο του Βενετσιάνου. Για να μην τα
πολυλογώ, εκείνοι που δουλεύανε στο κάμπο, βλέπανε κάθε τόσο να
περνάνε, σίφουνας, τέσσερα παλικαρόπουλα, παιδιά και τα τέσσερα του
Βενετσιάνου βασιλιά. Ήτανε, λέει, όμορφα και ατρόμητα και όλος ο κόσμος
είχε να κάνει με τη χάρη και την αξιοσύνη τους.
Κάποια
μέρα – τι μύγα τους έπιασε – κάτσανε και βάνανε στοίχημα ποιο από τα
τέσσερα θα φτιάξει τον καλύτερο πύργο. Βάζουνε μπροστά αμέσως, βρίσκουνε
μαστόρους, μαζεύουνε πέτρα, σβήνουνε ασβέστη – το καθένα για λογαριασμό
του – και νάσου σε λίγο καιρό, τέσσερις γεροφτιαγμένοι πύργοι
καμαρώνανε στα μέρη μας. Το ένα βασιλόπουλο έχτισε τον πύργο στη Βραώνα,
εκείνο που κοιτάει τον Άγιο Δημήτρη. Το άλλο σήκωσε τον πύργο στη
Λιάδα, πάνω από τον Άγιο Ταξιάρχη. Το τρίτο έχτισε το πύργο στην
Προφάρτα και το τέταρτο έχτισε τον πύργο στην Ανάβυσσο.
Σαν
τέλειωσαν με τα χτισίματα φωνάξανε αυτούς που έπρεπε για να βγάλουνε
κρίση, ποιος πύργος ήτανε ο καλύτερος. Και εκείνοι, αφού ψάξανε,
μετρήσανε και κουβεντιάσανε, είπανε στο τέλος ότι ο πιο ομορφοχτισμένος
ήτανε ο πύργος της Βραώνας. Πολύ το χάρηκε το βασιλόπουλο που ‘χε χτίσει
το πύργο της Βραώνας, όλο χα, χα, χα και χου, χου, χου, ήτανε και όλο
τσίγκλαγε τα αδέρφια του που τα “είχε βάλει κάτω” και τα είχε καρδίσει.
Κάποια στιγμή μάλιστα, πάνω στη χαρά του, τα προσκάλεσε να τους κάνει το
τραπέζι στο καινούριο του πύργο. Πράγματι, σαν ήρθε η μέρα μαζευτήκανε
όλα στον πύργο της Βραώνας, όπου φάγανε του Αβραάμ τα καλά. Μετά το φαί
ανεβήκανε στην ταράτσα του πύργου για ν’ αγναντέψουνε τον τόπο. Και
κοιτάζανε και θαυμάζανε, πιάτο από κάτω η Βραώνα, η θάλασσα στο βάθος,
τα βουνά της Αθήνας από την άλλη μεριά, το Πανί με τη Μερέντα απέναντι.
Και εκεί που αγναντεύανε και θαυμάζανε του Θεού τα ωραία, ξάφνου δύο από
τα αδέρφια, γραπώνουνε εκείνο που τους έκανε το τραπέζι, αυτόν που ‘χε
χτίσει τον πιο όμορφο πύργο, και το τρίτο τον σφάζει σαν αρνί. Κύλισε το
αίμα του αδικοσφαγμένου, δύο ρυάκια, από πάνω τις πολεμίστρες μέχρι
κάτω τη γης με το χαλικώνα. Και σήμερα ακόμα, άμα κοιτάξεις από μακριά,
στο κούτελο του πύργου που κοιτάει κατά τον Υμηττό, δύο σκούρες λουρίδες
δείχνουνε τα ρυάκια που κυλήσανε τότε, σαν σφάξανε άδικα το βασιλόπουλο
από τη Βενετιά»
Έτσι
τελείωσε τη διήγησή της η εκατόχρονη γιαγιά που ξεχώριζε τις ασκάδες,
δίπλα από το μεσήλικα γιο της, που τελάρωνε τα περίφημα βραωνίτικα σύκα
στη σκιά της καλύβας, ενώ σταυροκοπιόταν. Και όταν κάποια στιγμή, τύχει
και περάσεις και θυμηθείς την ιστορία αυτή και ρίξεις μια ματιά κατά τη
δυτική πλευρά του Πύργου της Βραυρώνας, αυτή που κοιτάζει κατά τον
Υμηττό, θα διακρίνεις δύο αχνές λουρίδες, λίγο πιο σκούρες απότον τοίχο,
να ξεκινάνε από επάνω, τις επάλξεις και να καταλήγουν στη βάση, στο
χαλικώνα.
(Σταμάτης Δ. Μεθενίτης, «Το Μαρκόπουλο των Μεσογείων. Οδοιπορικό στους αιώνες», Εκδόσεις Λυμπέρη, Μαρκόπουλο 2007)
O πύργος, που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση, είναι ένα ορθογώνιο πρισματικό κτίσμα, που αποτελείται από ισόγειο, α’ όροφο, β’ όροφο και δώμα, με διαστάσεις 8,50 μ. x 5,50 μ. και ύψος 15,50 μ. μέχρι το δώμα, ή 18,00μ. συνυπολογίζοντας και τις επάλξεις του (-διατηρούνται οι περισσότερες - από τις είκοσι λείπουν μόλις δύο, χαμένες από κάποια φυσική καταστροφή).
Όπως φαίνεται και από την αφήγηση που παραθέσαμε στην αρχή, η παράδοση θέλει τον πύργο Ενετικό, κτισμένο μεταξύ των ετών 1394-1405. Οι αρχαιολογικές έρευνες όμως αποδίδουν την κατασκευή του κατά την πρώτη περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Αττική, όταν στην περιοχή κυριαρχούσαν οι Βουργουνδοί Δούκες Ντε Λα Ρος (de La Roche), μεταξύ των ετών 1204-1311. Πάντως η ιστορία της θανάτωσης του πρίγκηπα από τα αδέρφια του ίσως στηρίζεται σε κάποια βάση, αφού είναι γνωστή η «Κατάρα των Ντε Λα Ρος», καθώς από την εποχή ακόμα του πατριάρχη της οικογένειας, 'Οθωνα Ντε Λα Ρος, άρχοντα του Δουκάτου των Αθηνών (και κτήτορα του παρόμοιας τεχνοτροπίας, αλλά λίγο μικρότερου σε ύψος, πύργου της Οινόης), λέγεται ότι για πολλές γενεές απογόνων, τα αδέρφια είχαν πάντα κακή σχέση μεταξύ τους, φτάνοντας στο σημείο να τρέφουν ακόμα και μίσος ο ένας για τον άλλον...
Παρόλα αυτά, μέχρι το 1311 που κατείχαν την περιοχή των Αθηνών, οι Ντε Λα Ρος κατάφεραν να πατάξουν την πειρατεία - και οι πύργοι αυτοί έπαιξαν σημαντικό ρόλο σ' αυτό, αφού, ακολουθώντας την αρχαία πρακτική των φρυκτωριών σχημάτιζαν ένα δίκτυο επικοινωνίας δια μέσου του οποίου ειδοποιούσαν έγκαιρα για τις πειρατικές επιθέσεις.
 | ||||
| Το ισόγειο δωμάτιο στο εσωτερικό του πύργου |
Από το εσωτερικό του πύργου λείπουν τα ξύλινα μέρη, πατώματα, πατάρια του κάθε ορόφου και οι σκάλες, που τους συνέδεαν εσωτερικά. Από τη μια πλευρά υπάρχει άνοιγμα στον τοίχο, απ' όπου μπορεί κανείς να εισέλθει στο χαμηλότερο δωμάτιο του πύργου -που φαίνεται πως πιο πρόσφατα είχε χρησιμοποιηθεί ως αποθήκη. Στο άνοιγμα του επάνω ορόφου διακρίνεται ένα παλιό ράντζο - ίσως σε κάποια εποχή να είχε λειτουργήσει και ως κρησφύγετο ανταρτών.
 | |||||
| Λεπτομέρεια από το εσωτερικό και μια από τις πολυάριθμες (παρειδωλικές, μάλλον) "μορφές" -που οι σκιές ανάμεσα στις πέτρες στον τοίχο πάντα βοηθούν να διαγραφούν και να "ζωντανέψουν" στα μάτια του επισκέπτη. |
ΠΗΓΕΣ:
ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΙΓΛΑΣ ΣΤΑ ΜΕΣΟΓΕΙΑ. ( ΠΥΡΓΟΣ ΒΡΑΥΡΩΝΑΣ )- ΛΑΜΠΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
Ο Πύργος της Βραυρώνας και έμβλημα του Δήμου Μαρκοπούλου https://www.portorafti.online
-----------------------------------------------------------------------------------
ΑΛΛΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ:
«ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΑΣΩΝ». Το «καταραμένο» Εργοστάσιο Επεξεργασίας Ξύλου στη Μόρνα της Πιερίας...
O «Γερο-πλάτανος» της Εύβοιας και τα μυστικά του...
ΜΕΓΑΛΙΘΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Τα Δρακόσπιτα στα Στύρα και η Πυραμίδα της Αργολίδας
Η ΒΙΛΑ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ
ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ: Ερευνώντας τους θρύλους και τα μυστήρια των πύργων της (video)
Περιήγηση στη Μυθική και Στοιχειωμένη Ιρλανδία (Μέρος Α')
Εξερευνώντας τη νήσο Ποβέλια και άλλα "νησιά του θανάτου" στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας (+video)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου